Kadhafi jr.
Voor het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag vond deze week een zeer interessante bespreking plaats over de zaak tegen Saif al-Islam Kadhafi, de zoon van, die nu bijna één jaar gevangen wordt gehouden in Libië. De rechters moeten beslissen waar en door wie Kadhafi jr. berecht gaat worden.
Er zijn verschillende partijen die het hof hierbij adviseren. Opmerkelijk genoeg hebben de aanklagers van het Strafhof (die op verzoek van de VN-Veiligheidsraad de aanklacht tegen Kadhafi cs voorbereidden) vertrouwen gekregen in de Libische justitiële autoriteiten en zij adviseren de rechters om de Libiërs nog wat meer te tijd te geven om berechting ter plaatse mogelijk te maken. Het team dat Libië vertegenwoordigt vraagt de rechters begrip voor de moeilijke omstandigheden in het land en hopen op steun van de internationale gemeenschap om de zaak voor elkaar te krijgen.
Berechting van Kadhafi in Libië achten zij een unieke bijdrage aan verzoening in het land. De Britse internationaal-rechtdeskundige Philippe Sands die de Libiërs bijstaat verzekert het hof dat er voldoende bewijs is en zelfs meer dan de ICC-aanklager in zijn la heeft liggen. Een andere mening zijn de slachtoffers toegedaan. Zij geloven er niets van dat Libië in staat is de verdachte op redelijke termijn te berechten. Ook de advocaten van Kadhafi (onder wie Melinda Taylor die enkele weken gevangen werd gehouden toen zij haar cliënt wilde bezoeken) waarschuwen dat de reputatie van het Strafhof op het spel staat als hun cliënt wordt ‘uitgeleverd’ aan de Libische autoriteiten. Zij beschuldigen de Libiërs van holle retoriek en valse beloften. De advocaten zeggen dat zij hun cliënt niet kunnen bezoeken en dat het vrijwel onmogelijk is inzicht in de zaak te krijgen. Ook wijzen ze de rechters er op dat hun cliënt de doodstraf boven het hoofd hangt als deze berecht wordt in zijn thuisland.
Aan het eind van de zitting waarschuwen de rechters de Libische afvaardiging dat de beslissing of de zaak in Den Haag of Libië wordt gevoerd afhangt van tastbare en deugdelijke bewijzen dat er in Libië serieuze pogingen worden ondernomen om een rechtsgang aldaar mogelijk te maken. Wie tussen de regels van deze waarschuwing leest, voelt al aan welke richting het uit zal gaan: berechting door het ICC.
Maar uiteindelijk maakt het niets uit wat de internationale rechters zullen besluiten. Kadhafi zal hoe dan ook in Libië worden berecht. Want ook al zouden de rechters er voor kiezen de verdachte zelf te berechten, een arrestatie van deze meest gezocht Libiër zit er niet in, simpelweg omdat de Libiërs niet mee zullen werken.
