Fasten your seatbelts – column van Linda Bilal

Wie de discussie over de Syrische vluchtelingen volgt, weet dat de wind van rechts blaast. Politici praten al over de naderende datum waarop vluchtelingen uiterlijk een permanent verblijf kunnen claimen. Hoewel ik probeer te genieten van elk moment dat ik me buiten mijn vaderland begeef, volg ik hun uitspraken steeds vaker met de gedachte: Fasten your seatbelts, we landen in Syrië. 

Bijna alle 40 duizend Syrische vluchtelingen die in Nederland verblijven, delen mijn vrees. Discussies over onze gedwongen terugkeer zijn beklemmend. We zijn bang voor detentie en voor de dagelijkse realiteit van het huidige Syrië, waar een nijpend tekort is aan basisvoorzieningen. We kregen een geschenk waarmee we een nieuw leven konden opbouwen in een veilige schuilplaats, zodat we onze door oorlog belaste herinneringen deels konden wissen. Dat geschenk dreigen we nu kwijt te raken. 

Tussen 2013 en 2015 werden duizenden asielaanvragen van Syriërs gehonoreerd. Ze kregen de status van vluchteling, omdat hun vaderland in oorlog was. Individuele details deden er niet toe. Sommige gevluchte Syriërs werden direct bedreigd door het Al-Assad-regime, andere door de extremistische organisaties als IS. Sommigen waren betrokken bij vreedzame oppositie. Anderen waren openlijk politiek actief tegen een van de strijdende partijen. 

Dat alles werd op een hoop gegooid en vereenvoudigd tot één steeds terugkerende zin in de IND-bestanden: ‘Afkomstig uit een door oorlog verscheurd land.’ Gevolgd door een stempel ‘welkom bij ons’. 

Angstvallig probeer ik te bewijzen dat ik voldoende geïntegreerd ben

Wat zal er gebeuren als al deze vluchtelingen terugkeren? Misschien breken er nieuwe burgeroorlogen uit. Syriërs die Al-Assad steunen menen
dat gevluchte Syriërs het land hebben verraden toen het hen het meest nodig had. De beloftes van het Syrische regime over de veiligheid van terugkeerders zijn absoluut geen garantie.  

Misschien zou iedere Syrische vluchteling iets te zeggen moeten hebben over zijn terugkeer naar Syrië. De meesten hebben een gevangenis, beschietingen of directe bedreigingen weten te overleven. Is het gek dat zij niet terug willen naar het geweld dat ze zijn ontsnapt? 

Zelf volg ik nog steeds angstvallig de broodkruimels die ‘de heer Integratie’ voor me heeft neergelegd, door te tonen dat ik voldoende geïntegreerd ben: ik werk voltijds, studeer hard op m’n Nederlands en probeer meer te leren over de Nederlandse cultuur.  

Een paar dagen geleden stuurde ik een Nederlandse vriend die in Amsterdam woont een nieuwsbericht over de mogelijke uitzetting van Syriërs en over een te verschijnen VN-rapport over de vraag of Syrië een veilig land is. Ik beefde van angst. Mijn laatste restje hoop dreigde te worden vernietigd. Mijn vriend las mijn bericht precies dertien minuten later en reageerde vier minuten daarna: ‘Ik zal ervoor vechten dat je in dit land mag blijven.’ Ik zuchtte opgelucht en glimlachte. 

Ik beloof u, geachte lezer, dat ik, zodra ik ‘de heer Integratie’ heb gevonden, hem zal uitnodigen voor een warm kopje thee aan de oevers van de Rijn, de rivier die door het Europese continent loopt dat overladen is met ons, de vluchtelingen.