Tijdens Write for Rights 2020 kwamen in Nederland bijna 50.000 leerlingen en studenten in actie. Over de hele wereld werden miljoen brieven, kaarten en WhatsApp’jes verstuurd. Al die acties samen hadden effect. Hoe? Dat lees je hieronder.
Magai Matiop Ngong uit Zuid-Sudan was pas 15 toen een afgeketste kogel per ongeluk zijn neef dodelijk verwondde. Toch veroordeelde de rechter hem tot de galg voor moord. Magai had tijdens de rechtszaak geen advocaat. Zowel het internationaal recht als de Zuid-Sudanese grondwet verbieden de doodstraf voor mensen die jonger dan 18 jaar waren toen ze een misdrijf begingen. Tijdens Amnesty’s wereldwijde schrijfactie Write for Rights kwamen in 2019 meer dan 765.000 mensen voor Magai in actie. Dat leidde in Zuid-Sudan tot veel discussie over de doodstraf, vooral voor minderjarigen. En juli 2020 werd Magai’s doodvonnis vernietigd. Het Hooggerechtshof zoekt nu naar een passende straf.
De 23-jarige Iraanse actrice Yasaman Aryani deelde op Internationale Vrouwendag 2019 bloemen uit aan vrouwelijke treinpassagiers en droeg daarbij geen hoofddoek. Ze strijdt namelijk voor een wereld waarin vrouwen zelf kunnen kiezen welke kleren ze dragen. In Iran kan dat niet. Yasaman kreeg 16 jaar cel. Tijdens Write for Rights werden maar liefst 1.229.634 brieven, kaarten en e-mailtjes voor haar gestuurd. Begin februari 2020 werd haar straf teruggebracht naar 9 jaar en 7 maanden. Volgens de Iraanse wet betekent dit dat ze daarvan 5,5 jaar moet uitzitten. Amnesty blijft actievoeren voor haar onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating.
‘Ik ben enorm blij met alle brieven. Het betekent dat mensen zich zorgen maken over mij en alles wat hier gebeurd is!’ Nasu Abdulaziz (25) raakte 3 jaar geleden zijn huis in Lagos, Nigeria kwijt. De autoriteiten sloopten de hele wijk waar hij woonde om plaats te maken voor nieuwbouw. Daarbij werden de bewoners beschoten, ook Nasu raakte gewond. Er vielen negen doden; vijftien mensen zijn nog steeds vermist. Dertigduizend mensen raakten dakloos. Tijdens Write for Rights stuurden meer dan 400.000 mensen een brief naar de Nigeriaanse overheid. Hoewel er nog geen onderzoek is gestart naar de schietpartij, zijn er inmiddels wel gesprekken om onderdak te verzorgen voor Nasu’s gemeenschap. Amnesty blijft zich samen met Nasu inzetten voor gerechtigheid.
De tiener Jianne Turtle en leden van de inheemse gemeenschap van Grassy Narrows in Canada kampen al 50 jaar met kwikvergiftiging. Op 2 april 2020 tekende Jianne’s vader, Rudy Turtle, een overeenkomst met de minister van Inheemse Zaken voor de bouw van een verzorgingscentrum voor mensen met kwikvergiftiging. Dat is een goede ontwikkeling, want veel mensen hebben aandoeningen aan hun zenuwstelsel en oogproblemen als gevolg van het kwik. Dat zit in de rivier die door het grondgebied van de gemeenschap stroomt. De Canadese regering beloofde het probleem op te lossen, maar de rivier is nog altijd vervuild.
‘Veel dank aan Amnesty International voor de steun tijdens dit proces. Hierdoor boeken we nu vooruitgang.’ José Adrián uit Mexico was 14 jaar toen hij in een opstootje tussen jongeren en de politie terechtkwam. De jongeren hadden de politieauto beschadigd. Maar alleen José werd opgepakt, hoewel hij er niets mee te maken had en vanwege zijn gehoorproblemen niet goed met de politie kon communiceren. De politie sloeg hem en liet zijn ouders een boete betalen. Na wereldwijde acties heeft José nu een officiële verklaring dat hij geen strafblad heeft. Binnenkort krijgt hij waarschijnlijk ook een studiebeurs en psychische hulp. De daders zijn echter nog niet berecht, ook heeft de regering nog geen excuses aangeboden.
‘Bedankt dat jullie de tijd namen om te schrijven en actie te ondernemen. Het betekent zoveel voor ons, jullie geven ons hoop om de strijd voort te zetten, ondanks alle hindernissen die we tegenkomen.’ De Filipijnse Marinel Sumoo Ubaldo was 16 toen ze in 2013 de orkaan Yolanda overleefde. Haar dorp werd volledig verwoest. De Filipijnse overheid liet de slachtoffers in de steek. Nu, 7 jaar later, is er nog steeds gebrek aan voedsel, water, onderdak, elektriciteit en sanitaire voorzieningen. Marinel zegt dat Amnesty’s campagne al tot enkele positieve ontwikkelingen heeft geleid. De regering van de Filipijnen lijkt eindelijk aandacht te hebben voor de behoeften van de overlevenden van orkaan Yolanda.
Yiliyasijiang Reheman en zijn vrouw zijn Oeigoeren, een overwegend islamitische etnische minderheid in China. Circa 1 miljoen Oeigoeren zijn opgesloten in een van de geheime heropvoedingskampen. Daar worden ze gehersenspoeld door de Chinese overheidspropaganda. Yiliyasijiang studeerde in Egypte. Daar werd hij opgepakt en op bevel van de Chinese overheid teruggestuurd naar China. Waarschijnlijk zit hij in een heropvoedingskamp. Na Write for Rights hebben we helaas nog geen informatie ontvangen waar Yiliyasijiang nu is. We blijven actie voor hem voeren. ‘Ik ben iedereen die me steunt erg dankbaar,’ liet zijn vrouw Mairinisha ons weten. ‘Tijdens de campagne die ik voer voor mijn man voel ik dat ik niet alleen ben.’
‘Deze campagne heeft me ervan overtuigd dat het belangrijk is om voor mijn rechten op te komen.’ Emil Ostrovko (18) uit Wit-Rusland is veroordeeld tot 8 jaar gevangenisstraf voor een ‘drugsmisdrijf’. Emil wil graag studeren, maar mag in de gevangenis zijn middelbare school niet afmaken. Hij had een bijbaantje als koerier voor een bedrijfje in rookwaar. Later bleek dat er drugs zaten in de pakketjes die hij rondbracht, maar Emil wist daar niks van. ‘Mijn zoon en ik zijn erg dankbaar voor alle brieven,’ liet zijn moeder weten. We hoopten dat Emil een van de mensen zou zijn die dit jaar een presidentieel pardon kregen, maar dat was helaas niet het geval. Toch blijven we hoopvol en blijven we actievoeren voor zijn vrijlating.
De Syrische Sarah Mardini en Seán Binder uit Ierland kunnen 25 jaar cel krijgen omdat ze op het Griekse eiland Lesbos vluchtelingen uit zee probeerden te redden. De Griekse overheid beschuldigt hen van mensensmokkel. Sarah weet hoe gevaarlijk de zeereis van Turkije naar Lesbos is. Ze vluchtte zelf uit Syrië. Tijdens de overtocht dreigde het bootje met vluchtelingen te zinken. Sarah en haar zus duwden de boot zwemmend naar Lesbos. Door de coronacrisis is de afhandeling van hun zaak uitgesteld. In afwachting van de rechtszaak blijft Amnesty actievoeren voor Sarah en Seán en aandacht vragen voor hun zaak. We zullen ook de advocaten steunen om het inreisverbod in Griekenland aan te vechten de Griekse autoriteiten aan Sarah oplegden.
Op 11 juni 2019 werd Ibrahim Ezz El-Din (28) uit Egypte op straat opgepakt door veiligheidstroepen in burgerkleding. Lange tijd was onbekend waar hij werd vastgehouden, tot hij eind 2019 opeens voor een rechtbank verscheen. Ibrahim zegt dat hij werd gemarteld vanwege zijn werk als mensenrechtenverdediger. Hoewel we weten dat het bijzonder moeilijk is om in Egypte resultaten te boeken, slaagde de Write for Rights-campagne erin steun te bieden aan de familie van Ibrahim en andere mensenrechtenverdedigers. En we blijven actievoeren voor zijn vrijlating. Zijn moeder vertelde: ‘Ik wil iedereen bedanken die voor Ibrahim in actie kwam. En ik roep jullie op hem te blijven steunen tot zijn vrijlating… Ibrahim zit zonder enige reden in de gevangenis.’
De Marokkaanse activiste Nawal Benaissa heeft asiel in Nederland gekregen. Zij was een van de bekendste gezichten van de protestbeweging die actievoerde tegen achterstelling van het Rifgebied. Ze ontvluchtte haar land omdat ze een voorwaardelijke straf kreeg en continue werd lastiggevallen.
– Write for Rights 2018
Aanhoudingen in zaak Marielle Franco
Twee ex-agenten zijn gearresteerd in de moordzaak van de Braziliaanse activist Marielle Franco uit Brazilië. Franco zette zich in voor de rechten van armen, de Afro-Braziliaanse jeugd, vrouwen en lhbti’ers.
– Write for Rights 2018
Vreedzame Vrouwendag voor Vitalina
De Oekraïense LHBTI-activist Vitalina Koval voelde zich enorm gesteund door de solidariteitsbetuigingen die ze ontving én door de politiebeveiliging voor de demonstratie op Vrouwendag.
– Write for Rights 2018
Slachtoffer van verkrachting vrijgesproken
Na verkrachting kreeg Imelda Cortez uit El Salvador een dochtertje. Daarna werd ze ten onrechte beschuldigd van poging tot moord’ omdat ze haar zwangerschap zou willen beëindigen. De rechter sprak haar vrij.
– Write for Rights 2018
Johan Teterissa uit Indonesië werd vrijgelaten
Tijdens een telefoongesprek bedankte hij Amnesty, dat lang voor zijn onvoorwaardelijke vrijlating actievoerde en hem niet als crimineel beschouwde, maar als gewetensgevangene.
– Write for Rights 2016
Ni Yulan niet meer lastiggevallen
‘Als reactie op jullie steun, krabbelde de politie wat terug. Al meer dan twee maanden lang heeft de politie ons niet lastiggevallen. Dankzij jullie gezamenlijke steun hebben wij nu eindelijk gemoedsrust.’
– Write for Rights 2017
Taner Kılıç uit Turkije kwam vrij
‘Ik ontving in de gevangenis honderden kaarten en brieven uit Nederland. Zij geven me kracht, veel dank hiervoor. Solidariteit is de hoop voor de toekomst voor ons allemaal.’
– Write for Rights 2017
Mahadine uit Tsjaad werd vrijgesproken
‘Ik wil mijn dankbaarheid aan iedereen overbrengen. Ik waardeer jullie, ik houd van jullie, ik respecteer jullie.’
Eskinder Nega uit Ethiopië kwam vrij
‘Ik ontving via mijn familie solidariteitsbrieven van Amnesty. Daardoor hielden ik en mijn familie moed (…) In 2018 werd ik vrijgelaten. Niet omdat de regering van gedachten veranderde, maar omdat mensen de vrijlating eisten van gevangen activisten, journalisten en bloggers.’
– Write for Rights 2015
Erkin Musaev uit Oezbekistan vrijgelaten
‘Ik wil mijn diepste dankbaarheid overbrengen. Hoewel de autoriteiten weigerden mij de brieven te geven, veranderde de houding van de leiding van het kamp waar ik zat. Met name de werknemers van het kamp behandelden me beter. Jullie hebben hoop gegeven aan iedereen in het kamp.’
– Write for Rights 2014
Mensenrechtenverdediger Máxima Acuña uit Peru in het gelijk gesteld
‘Ik bedank jullie met heel mijn hart voor alle brieven die jullie me gestuurd hebben. Jullie geven me de moed om door te vechten.’
– Write for Rights 2016
Vrijlating Chelsea Manning uit de VS
‘Ik steun het werk dat jullie doen: het beschermen van mensen wanneer gerechtigheid, vrijheid, de waarheid en de menselijke waardigheid in het geding zijn.’
– Write for Rights 2014
Vrijlating Fred Bauma & Yves Makwambala uit Congo
‘Ik bedank de duizenden mensen in de wereld die mij via Amnesty International geschreven hebben, of gewoon aan mij en Yves gedacht hebben.’ – Fred Bouma
– Write for Rights 2015
Vrijlating Yecenia Armenta uit Mexico
‘Ik ben enorm dankbaar. De brievenschrijvers doen het mooiste wat ze kunnen: mensen in onrechtvaardige situaties helpen. Het vervult me met trots en het voelt fantastisch.’
– Write for Rights 2015
Vrijlating Phyoe Phyoe Aung uit Myanmar
‘Ik dank iedereen voor hun steun. De brieven inspireerden me. Ik realiseerde me dat de wereld naar ons kijkt en ons steunt – we zijn niet alleen.
– Write for Rights 2015
Leyla en Arif Yunus naar Nederland gehaald
‘We zijn dankbaar dat Amnesty zoveel actie voor ons voerde.’
– Write for Rights 2015
Vrijlating Albert Woodfox
‘De berichtjes vanaf de andere kant van de gevangenismuur vormden een enorme bron van kracht voor mij in mijn voortdurende strijd voor vrijheid.’
– Write for Rights 2015
Vrijlating Moses Akatugba uit Nigeria
‘Het is onvoorstelbaar. Toen ik hoorde wat er allemaal voor me is gedaan door Amnesty International, was ik de gelukkigste man op aarde. Ik houd van jullie allemaal. Ik dank Amnesty en haar activisten voor hun grote steun. De leden en activisten van Amnesty zijn mijn helden. Ik wil ze verzekeren dat de grote inspanning die zij deden niet voor niets was.’
– Write for Rights 2014
Transgenders in Noorwegen krijgen juridische erkenning
‘De enorme steun die ik na Write for rights kreeg, was werkelijk overweldigend. Zo veel persoonlijke brieven, zo veel warme en bemoedigende woorden, tekeningen en kaarten. Vaak sprongen de tranen in mijn ogen.’ – John Jeanette Solstad Remø, transgender-activist
– Write for Rights 2014
Vrijlating Tun Aung uit Myanmar
‘Ik groet iedereen bij Amnesty en ben diep onder de indruk van alle steun en activiteiten die Amnesty ondernam om mij vrij te krijgen. Toen ik brieven begon te krijgen van Amnesty-aanhangers, was dat de eerste lichtstraal in mijn donkere dagen.’
– Write for Rights 2014
Bij het team van Write for Rights: writeforrights@amnesty.nl, 020 7733 500.
Volg Wordt Vervolgd