Het land van Mahadine
Mahadine uit Tsjaad is een van de mensen waarvoor duizenden Nederlanders brieven gaan schrijven tijdens de schrijfmarathon van 10 december. Ik was onlangs in Tsjaad om te onderzoeken hoe we het werk van mensenrechtenverdedigers daar kunnen versterken. Ook sprak ik met de advocaat van Mahadine. Hij zet zich in voor deze activist, die sinds september 2016 vastzit vanwege zijn kritiek op de regering.
Mahadine, voluit Tadjadine Mahamat Babouri, was volgens zijn advocaat een tamelijk onbekende man, die zich zorgen maakte over de corruptie en het wanbeleid in zijn land. Hij was aanvankelijk militair, vertelde zijn advocaat, maar ‘hij nam ontslag bij het leger en wilde zich inzetten voor de mensenrechten in zijn land, door middel van journalistiek.’ Mahadine werd actief op sociale media en begon video’s te publiceren op Facebook. ‘Zo publiceerde hij een video waarin hij de vrouw en familieleden van de president beschuldigde van inmenging in publieke zaken.’ Met zijn kritiek stuitte hij op grote weerstand. ‘Waarschijnlijk vooral omdat Mahadine van dezelfde etnische groep is als de president; het werd als een soort intern verraad gezien.’
Gemarteld en slecht behandeld
Op 30 september 2016 werd Mahadine zonder waarschuwing uit zijn auto gesleurd en naar een onbekende plek gebracht. ‘De eerste paar dagen wist zijn familie niet waar hij zat. Daarna is hij naar een officieel detentiecentrum gebracht, en daar heb ook ik hem ontmoet,’ vertelde de advocaat. Daarna is hij diverse malen, zonder duidelijke reden, naar andere gevangenissen gebracht. Nu zit hij in Moussoro, op 300 kilometer afstand van de hoofdstad. Zijn familie en advocaat kunnen hem daar door gebrek aan middelen niet bezoeken. Mahadine zit nu al veertien maanden vast. Zijn gezondheid is verslechterd doordat hij gemarteld en slecht behandeld werd. Ondanks adviezen van medici heeft hij nog steeds geen toegang tot de juiste zorg.
De advocaat is Amnesty nu al erg dankbaar voorde aandacht en denkt dat de vele brieven die rondom 10 december geschreven worden, gaan helpen: ‘Mahadine heeft niets fout gedaan, en dat moet gewoon gezegd worden. Amnesty-activisten moeten de autoriteiten hierop aanspreken.’
Een gevaarlijk land voor critici
De onwettige detentie van Mahadine toont weer eens
Lees ook:
Lees het rapport: Tsjaad: mensenrechtenverdedigers steeds zwaarder onder vuur
. Het land wordt al 27 jaar geregeerd door Idriss Déby, die de macht overnam van de beruchte dictator Hissène Habré. Habré werd in 2016 veroordeeld tot levenslang door een Afrikaanse rechtbank in Senegal.
De regering van Tsjaad bezuinigt sterk op belangrijke voorzieningen sinds de olieprijs is gekelderd. Het land is rijk aan olie, maar burgers merken daar nauwelijks wat van. Ik bezocht naast de hoofdstad ook het zuiden, waar die olie wordt gewonnen. In Moundou, de tweede stad van het land, is echter maar een paar uur per dag elektriciteit, de wegen zitten vol hobbels en gaten, en mensen vertellen dat de overheid ze eerder dwars zit dan dat ze van publieke voorzieningen profiteren. Bovendien worden de boeren in het zuiden vaak van hun land verdreven door noordelijke veehouders zonder dat de overheid daartegen optreedt.
Bevriend met Europa
President Idriss Déby krijgt veel steun uit het buitenland. Zijn machtige leger kreeg veel invloed door Tsjaads deelname aan diverse VN-missies in de regio en speelt een belangrijke rol bij de bestrijding van het terrorisme. Sinds kort is Déby ook een mogelijke bondgenoot in het indammen van de migratie naar Europa.
Mijn bezoek aan Tsjaad heeft me ervan overtuigd dat niet alleen Mahadine onmiddellijk moet worden vrijgelaten, maar ook dat de internationale gemeenschap een dergelijke leider niet kan blijven ondersteunen zonder hem aan te spreken op de mensenrechtensituatie in zijn land.
