Hoe China het laatste beetje internetvrijheid afpakt
In Nederland doen politici in aanloop naar de verkiezingen hun uiterste best om stemmen te winnen van het volk. In China niet. Daar wordt zoveel mogelijk discussie gesmoord, ook online. Dit alles om het grote ‘verkiezingsevenement’, het Nationale Congres, zo soepel mogelijk te laten verlopen. Met vergaande maatregelen wil de Chinese overheid nog meer grip krijgen op het online gedrag van zijn burgers. De beruchte ‘Great Firewall’ nadert hiermee zijn voltooiing.
Volgende week vindt het 19e Nationale Congres van de Communistische Partij van China plaats. Daar wordt beslist over de nieuwe samenstelling van het Politbureau, het politieke orgaan van de Communistische Partij. Een belangrijk onderdeel is de herverkiezing van de huidige president Xi Jinping. Naar verwachting zal besloten worden dat hij, de zelfverklaarde ‘Zoon van de gele aarde’, zijn tweede termijn gaat uitzitten tot aan 2023. Om ervoor te zorgen dat het congres voorspoedig verloopt doet de partijtop er alles aan om de controle nóg meer op te voeren. Aan het begin van het nieuwe jaar moet de bouw van de Great Firewall volledig afgerond zijn zodat het internet gebruikt kan worden ter bescherming van staatsbelangen, aldus president Xi Jinping. Lees hieronder hoe China de ‘laatste stenen’ legt.
- Apps verboden
Een appje sturen of een YouTube-filmpje bekijken? Dat kan niet in China. In juli werd het delen van foto’s en filmpjes via WhatsApp tijdelijk geblokkeerd, waarschijnlijk uit angst voor verspreiding van beelden van de op 13 juli overleden dissident Liu Xiaobo. Onlangs werd bekend dat de blokkade voor de populaire chat-app nog verder is uitgebreid. China is het land dat de meeste communicatieapplicaties ter wereld blokkeert, o.a. Facebook, Twitter en YouTube zijn al jaren verboden. Alleen via speciale VPN (virtual private network) software zou het nog mogelijk zijn om te ‘appen’.
- VPN verboden
Nu kunnen Chinezen nog middels een VPN-verbinding hun locatie verbergen, waardoor het lijkt alsof ze vanuit een ander land internetten. Op die manier kunnen ze geblokkeerde websites toch bekijken. Maar ook daar heeft het Chinese regime iets op bedacht: alle VPN-apps worden per februari 2018 verboden. Apple volgde braaf de bevelen van de Chinese regering op en verwijderde alvast de VPN-apps uit de Chinese Appstore.
- Spionage-app
Opvallend genoeg verbiedt de Chinese regering niet alleen apps die het nationale belang kunnen schaden, ze maakt ook gebruik van apps om het nationale belang te behartigen. Afgelopen zomer werden inwoners van de provincie Xinjiang verplicht om een ‘spionage-app’ te downloaden. Middels deze app kan de Chinese regering telefoons van de Oeigoerse minderheid uit de provincie scannen op ‘illegaal internetgebruik’. Via steekproeven zou de politie controleren of mensen de app hebben geïnstalleerd. Zo niet, dan bestaat de kans dat je voor tien dagen de gevangenis ingaat.
Gevangenis
Chinezen die het internet gebruiken op een manier die de regering niet aanstaat worden keihard aangepakt. Een daarvan is mensenrechtenactivist Huang Qi, de oprichter van de website ‘64 Tianwang’. Hij zit al bijna een jaar onder erbarmelijke omstandigheden vast, wegens het ‘lekken van staatsgeheimen’. Zijn website rapporteert over mensenrechtenschendingen en demonstraties en won in 2016 de Press Freedom Award. De communistische partij moest hier niets van hebben en laat hem nu creperen in de gevangenis. De gezondheid van Huang Qi is sinds zijn gevangenschap sterk achteruitgegaan. Dat is ook het geval bij andere activisten zoals de inmiddels overleden Liu Xiaobo en Su Changlan, die nog gevangen zit.
Van een hevige verkiezingsstrijd of online discussie zal het binnenkort niet komen in China. Juist nu de Chinese Great Firewall bijna voltooid is, zijn activisten als Huang Qi zo belangrijk om een kritisch geluid te laten blijven horen.
Sarah Birebi, beleidsmedewerker China
Yara Boff Tonella, persvoorlichter
